Беренче бала туганда ай саен түләү алу тәртибе турында аңлатмалар
Балалары булган гаиләләргә ай саен түләүләр турындагы закон нигезендә беренче бала туу (уллыкка алу) белән бәйле рәвештә ай саен түләү билгеләнгән. Бу түләүне алу хокукы бала 2018 елның 1 гыйнварыннан соң туса (уллыкка алынса) һәм әгәр гаиләнең җан башына уртача кереме Россия Федерациясе субъектында билгеләнгән эшкә яраклы халыкның яшәү минимумының 2 тапкыр артмаса (2022 елда Татарстан Республикасында 23 488 сум) барлыкка килә.
Айлык түләү беренче бала тапкан (уллыкка алган) хатын-кызга, яисә баланың атасына (уллыкка алган) яки опекунына (уллыкка алган) хатын-кыз, яки әтисе (уллыкка алучы) үлгән очракта, үлгән дип игълан ителгәндә, ата-ана хокукыннан мәхрүм ителгән яки баланы уллыкка алу гамәлдән чыгарылган очракта гына башкарыла.
Айлык түләү күләме РФ субъектында билгеләнгән балалар өчен яшәү минимумы күләменә тиң. 2022 елга Татарстан Республикасында балалар өчен яшәү минимумы күләме 10 433 сум тәшкил итә.
Әлеге түләү билгеләгәндә гаиләнең җан башына уртача кереме 12 календарь ай эчендә исәп-хисап чорында гаиләнең барлык әгъзаларының керемнәренең уникенче суммасын гаилә әгъзалары санына бүлү юлы белән исәпләнә. Күрсәтелгән унике айлык чорны исәпләү гариза бирү датасына кадәр алты ай кала башлана.
Гаиләнең җан башына уртача керемен исәпләгәндә исәпкә алына торган гаилә составына ата-ана (шул исәптән уллыкка алучы), бала тууы (уллыкка алу) белән бәйле рәвештә ай саен түләү алу хокукы барлыкка килгән опекун, мондый гражданның ире (хатыны), балигъ булмаган балалары кертелә.
Гражданнар ай саен түләү билгеләү өчен гаризаны бала туганнан соң өч ел дәвамында теләсә кайсы вакытта бирә алалар.
Ай саен түләү баланың туган көненнән алты айга кадәр мөрәҗәгать иткәндә бала туганнан билгеләнә. Калган очракларда айлык түләү билгеләү аны билгеләү өчен мөрәҗәгать иткән көннән башкарыла.
Беренче бала туу (уллыкка алу) белән бәйле рәвештә ай саен түләү бала бер яшенә җиткәнче билгеләнә. Бу сроктан соң граждан күрсәтелгән түләүне башта бала ике яшькә җиткәнче, ә аннары өч яшькә җиткәнче билгеләү турында яңа гариза бирә һәм аны билгеләү өчен кирәкле документларны тапшыра.
Түләү билгеләү турында гариза граждан тарафыннан халыкны социаль яклау өлкәсендә вәкаләтләрне гамәлгә ашыручы Россия Федерациясе субъектының башкарма хакимият органына турыдан-туры йә дәүләт һәм муниципаль хезмәтләр күрсәтүнең күпфункцияле үзәге аша, шулай ук Татарстан Республикасы дәүләт һәм муниципаль хезмәтләр порталы аша бирелә.
Татарстан Республикасында беренче бала туу (уллыкка алу) белән бәйле рәвештә ай саен түләүне билгели торган вәкаләтле орган булып Республика матди ярдәм үзәге тора.